De begroting 2026 staat in het teken van verandering en voorbereiding op de toekomst: de uitbreiding van ASML, de groei van de regio, de druk op de woningmarkt, de mobiliteitstransitie en de toenemende vraag naar zorg en ondersteuning. Tegelijkertijd wil de gemeente de dienstverlening verbeteren en inwoners actief betrekken bij beleid en uitvoering.

Door Theo Louwers

Waarnemend burgemeester Rianne Donders had een dubbel gevoel bij de presentatie van de begroting 2026. “Het is de laatste begroting van dit college. Met het oog op de fusie met Oirschot kunnen we niet meer solitair denken. De nieuwe raad, die in 2026 wordt gekozen, zit er een of anderhalf jaar. Het is voor het college een bijzondere tijd. Dan ben je bezig met je eigen gemeente en dan met de fusiepartner. Ik heb enigszins ervaring als burgemeester in andere gemeenten, denk aan Geldrop/Mierlo, maar nooit heb ik het van binnenuit meegemaakt. Een interessante ervaring.”

Financiële heuvel

De financiële en organisatorische zorgen nemen ook in Best toe. Wethouder Rik Dijkhoff (VVD) gaf vorig jaar al aan dat 2026 een financieel rampjaar zou kunnen worden. Dat valt in 2026 enigszins mee. Dijkhoff kon melden dat de begroting 2026 sluitend was. “De financiële heuvel is opgeschoven, maar hij komt eraan. We zijn blij dat we begroting structureel sluitend hebben gekregen. Dat is prima voor de komende jaren. De lokale lasten voor de burger stijgen wel. Dat is al eerder besloten.”

Eén krachtige gemeente

Een belangrijke ontwikkeling is de voorgenomen bestuurlijke herindeling met de gemeente Oirschot. “In 2025 heeft de raad hiervoor een principebesluit genomen. In 2026 werken we dit verder uit”, stelt het college. “Dat betekent dat we samen met Oirschot toewerken naar één krachtige gemeente, met meer slagkracht, goede dienstverlening en een gedeelde toekomstvisie. Dit vraagt om afstemming van beleid, processen en organisatie, én om een heldere communicatie. We doen dit zorgvuldig en transparant, met oog voor de eigenheid van de beide gemeenten en in nauwe samenspraak met inwoners, medewerkers en partners.

Ook regionale samenwerking wordt steeds belangrijker. Door samen te werken met andere gemeenten, de provincie en partners in de regio, kunnen we beter inspelen op grote opgaven en ontwikkelingen. Denk hierbij aan projecten op het gebied van wonen, mobiliteit, duurzaamheid en het sociaal domein.”

Jeugd

De gemeente wil komende jaren meer aandacht schenken aan jeugd. Wethouder Veronique Zeeman (Best Open) signaleert dat meer dan voorheen jongeren worden geworven voor criminaliteit. “Als we niets doen aan deze tendens ligt de poort naar zware criminaliteit open. Samen met de Kempengemeente pakken we dit op”, legde burgemeester Donders uit.

Donders is ook voorzitter van de commissie die mensenhandel wil bestrijden. “Als we een aanpak hebben opgesteld delen we die met de hele regio. We willen in 2026 bereiken dat inwoners zich meer bewust zijn van signalen van uitbuiting en mensenhandel. De meldingsbereidheid en weerbaarheid van inwoners gaan we vergroten. De functionaris mensenhandel van de gemeente waarborgt actieve signalering en borgt kennis en expertise op het thema binnen de gemeente. We controleren samen met de politie op de legale en illegale prostitutie om uitbuiting en mensenhandel te voorkomen. In 2026 blijven we het Kempen Interventie Team inzetten.”

Lokale economie

Het college wil de lokale economie op een duurzame wijze stimuleren via recreatie, toerisme en evenementen. In 2026 wordt de lijn ’Natuur & Recreatie’ verder uitgewerkt, passend bij de gekozen koers voor de gemeente. Het concept ’Beleef Best’ wordt tastbaar gemaakt in de openbare ruimte en vormt een rode draad door alle toeristische en recreatieve uitingen.

Dijkhoff: “Voor natuurgebied ’De Vleut’ streven we naar een samenhangende uitstraling door samen te werken met lokale ondernemers en omwonenden aan een eenduidige profilering.”

Dorpsplein

Op basis van de vastgestelde visie worden de verschillende deelgebieden van het Dorpsplein nader uitgewerkt in concrete plannen. “We gaan aan de slag met de stedenbouwkundige ontwerpen voor deze deelgebieden, waarbij wordt gekeken naar de onderlinge samenhang en invulling wordt gegeven aan de functies, bouwmassa’s, bouwhoogtes en inrichting openbare ruimtes. We gaan deze uitwerking gefaseerd uitvoeren waarbij een nadere analyse van de fasering, zoals in de visie is vastgesteld, noodzakelijk is vanwege het besluit over de tijdelijke huisvesting.”

Woningen

Een van grote topics is het zorgen voor voldoende passende en betaalbare woningen voor verschillende doelgroepen, in Best en de hele regio. Vanaf 2022 tot en met 2030 wil het college komen tot tenminste 1765 nieuwe woningen, waarvan 30% sociale huurwoningen en 2/3 betaalbaar (sociale huur, middenhuur en betaalbare koop \[€ 405.000).

Er staan nogal wat woningbouwplannen op stapel:

• Aarlesche Erven 880 woningen. De realisatie van de nieuwe woningen in Aarlesche Erven zorgt op dit moment voor de grootste aantal opleveringen. Het college onderzoekt in 2026 de mogelijkheden om in en rondom Aarlesche Erven het aantal woningen uit te breiden.

• Stationsomgeving 600 woningen. In samenhang met de ontwikkelingen aan de westzijde van het station wordt de nieuwbouw van de woningen aan de oostzijde verder uitgewerkt. In 2026 zal de omgevings-vergunning voor fase 1 worden aangevraagd.

• Steegsche Velden Noord. De bouw is hier in volle gang. Zowel de vrije kavels als de projectmatige nieuwbouw wordt momenteel voorbereid, in verkoop gebracht en gerealiseerd.

• Spoorweglaan/Vogelkers 58 woningen. Het TAM-omgevingsplan is vastgesteld. De bouw van 24 sociale huurwoningen en 34 koopwoningen in verschillende segmenten wordt voorbereid.

• J.P. Coenstraat 8 senioren- en 6 starterswoningen. De verkoop en realisatie van de woningen is in voorbereiding.

• Ruimte voor Ruimte Heuveleindseweg. De geselecteerde CPO-groep is gestart met de ontwikkeling van plannen op de locatie. De kavels worden door de Ontwikkelingsmaatschappij Ruimte voor Ruimte verkocht en bouwrijp gemaakt.

• Woonwagens op locatie Terraweg. ’thuis realiseert de plaatsing van een drietal woonwagens.

• De Boomgaard 300 woningen. Naar verwachting is het ruimtelijk plan in procedure gebracht. De nadere uitwerking van het plan vindt tegelijkertijd plaats.

• Nieuwstraat/Marie Raymakersstraat 29 woningen. Het ruimtelijk plan is in procedure gebracht. De nadere uitwerking van het plan vindt tegelijkertijd plaats.

• De Wig 22 sociale huurwoningen. De realisatie loopt enige vertraging op als gevolg van de belemmeringen van toegestane activiteiten nabij de hoogspanningsmast.

• Steegsche Velden West. Vanuit de opgestelde Nota van Uitgangspunten wordt een stedenbouwkundig plan opgesteld en krijgt de planvorming gestalte.

• Schoollocaties. De haalbaarheid van nieuwbouw van sociale huurwoningen op de voormalige schoollocaties aan de Johannes Vermeerstraat, Koningin Emmalaan en de Burgemeester Notermansstraat wordt onderzocht.

• Oranjestraat. In samenspraak met de initiatiefnemers wordt gewerkt aan de uitwerking van de woningbouwplannen.

• Wildheuvel. Er wordt gewerkt aan een lange termijn invulling. Hierbij gaan we uit van transformatie en nieuwbouw.