Waar staan we nu?

In de dagelijkse hectiek en de drukte van alledag raken de belangrijkste kwesties voor ons dorp gemakkelijk ondergesneeuwd. Natuurlijk erkennen we dat sommige urgente zaken serieuze aandacht vragen en dat ze niet zomaar terzijde geschoven mogen worden. Toch is het nu tijd om helderheid te scheppen en knopen door te hakken. Wat we op dit moment zien, is dat beslissingen telkens worden uitgesteld, waardoor te verwachten valt dat er de komende tien jaar opnieuw weinig vooruitgang zal zijn in de ontwikkeling van het dorpscentrum. Na de presentatie van de stedenbouwkundige plannen en de goedkeuring door de Gemeenteraad zijn er veel uitvluchten en excuses gemaakt, maar eigenlijk zijn die niet relevant.

We begrijpen best dat de opvang van asielzoekers, de gemeentelijke fusie met Oirschot en de huisvesting van ambtenaren de nodige aandacht opeisen. Wat we echter niet begrijpen, is dat hierdoor de afronding van het centrum van Best het kind van de rekening dreigt te worden. Best is een dorp dat sinds de komst van Bata en andere industrieën telkens gelukt is te groeien tot het dorp wat het nu is. Iedere tien jaar groeide het dorp verder, niet alleen in de jaren dertig, zestig en zeventig door de komst van grote bedrijven als Bata en Philips, maar ook later met uitbreidingswijken als Heuveleind/Heivelden (Vinex), Salderes, Speelheide, Dijkstraten, Steegsche Velden en als nieuwste ontwikkeling Aarlesche Erven is het een dorp met serieuze omvang. Een welhaast logisch georganiseerd en gegroeid dorp van stadse omvang en dito voorzieningen.

In deze logische groei is echter een belangrijk aspect over het hoofd gezien: het afronden en versterken van het dorpscentrum. Sinds 1985 functioneert het centrum van Best nog steeds niet als een echt centrum, simpelweg omdat we vergeten zijn dit deel van het dorp goed af te maken.

In het centrum van Best bevindt zich nog steeds een uitgestrekte, desolate open ruimte. Te midden van dit gebied staat het gemeentehuis, dat ondanks zijn centrale ligging weinig leven uitstraalt. Het gebouw doet denken aan een man met een spiegelbril: gesloten, afstandelijk en zonder enige uitnodiging tot interactie. Buiten de kantooruren, dus na 17.00 uur en in de weekenden, is er vrijwel niets te beleven. Het gevolg is dat het centrum wordt gedomineerd door leegte en stilte, terwijl het juist een plek zou moeten zijn waar dorpsgenoten elkaar ontmoeten en waar reuring en gezelligheid heersen.

Waar we onlangs voorzichtig optimistisch waren over de mogelijkheden en er een positieve flow leek te ontstaan, lijkt de realisatie van een levendig en volwaardig centrum nu weer verder weg dan ooit.

De Ontwikkeling van Hartje Best: Hoop en teleurstelling

Na de raadsvergadering van 30 september 2024, waarin Koen Hoeben de plannen voor Hartje Best presenteerde, kwam er beweging in het centrumproject. Er volgden verschillende bijeenkomsten met betrokkenen uit het dorp. Uit deze sessies ontstond, op initiatief van Hoeben, ’The Oval’: een ronde gesprekstafel die als platform dient voor bewoners, ondernemers, horeca, winkeliers en professionals zoals bouwers, architecten en ontwikkelaars. The Oval vormt een dwarsdoorsnede van de samenleving in Best, van jong tot oud, allen met een gedeelde betrokkenheid bij hun dorp.

Een vertegenwoordiging van deze groep heeft overleg gehad met wethouders en ambtenaren om actief mee te denken over de invulling van Hartje Best, het Dorpsplein en de directe omgeving. De gemeente presenteerde op 27 februari 2025 haar visie op dit gebied, waarbij duidelijke parallellen zichtbaar waren met het Hartje Best-plan. Dit bood kansen voor verdere ontwikkeling van het centrum, en het idee ontstond om meer reuring, verblijfskwaliteit en levendigheid te creëren op het Dorpsplein. Er werd zelfs een concept uitgewerkt voor de horeca en de sociale functie van het plein, inclusief pleidooien voor cultuur met bijvoorbeeld een bioscoop en andere activiteiten. De sfeer was positief en de plannen kregen vorm; iedereen leek in dezelfde richting te denken.

Uit gesprekken met lokale ondernemers, horeca, bouwers, ontwikkelaars en architecten bleek bovendien een grote bereidheid om de plannen daadwerkelijk op te pakken en te realiseren. Het vooruitzicht om snel te kunnen schakelen werd versterkt door het gemeentelijk besluit dat ambtenaren het bestaande gemeentehuis aan het einde van 2025 zouden verlaten vanwege technische gebreken. Hierdoor leek herbestemmen en revitaliseren van het centrum sneller mogelijk dan normaal, want dergelijke processen vergen doorgaans veel tijd.

Maar het besluit van de gemeenteraad in april 2025, om 1,5 miljoen euro vrij te maken om het gemeentehuis de komende jaren werkbaar te houden voor de ambtenaren, zette een streep door veel van deze plannen en dromen. Door dit besluit vervalt de urgentie om het ambtelijk deel direct te verplaatsen en daarmee een belangrijke pijler voor de herinrichting van het Dorpsplein en Raadhuisplein.

De kans is groot dat, zeker gezien de aanstaande fusie met Oirschot, dit uitstel uiteindelijk afstel zal worden. Dit vormt een serieuze bedreiging voor het realiseren van een levendig dorpscentrum in Best. Velen maken zich hier grote zorgen over; het ziet ernaar uit dat er de komende tien jaar opnieuw niets gebeurt en dat alle positieve energie verloren gaat. Dit alles leidt tot teleurstelling en frustratie richting het gemeentebestuur, dat er schijnbaar niet in slaagt het dorp het centrum te geven dat het nodig heeft en al tientallen jaren verdient.

De waan van de dag regeert, terwijl het centrum van en voor iedereen is en al ruim veertig jaar stiefmoederlijk wordt behandeld.

Op 18 maart 2026 staan de gemeenteraadsverkiezingen weer voor de deur. Het is opnieuw tijd om stil te staan bij onze toekomst en de keuzes die we als gemeenschap moeten maken. Tijdens deze verkiezingen zullen actuele kwesties ongetwijfeld centraal staan in de verschillende verkiezingsprogramma’s. Toch blijft de vraag wie zich werkelijk bekommert om het hart van ons dorp: het centrum van Best.

Het centrum is immers van ons allemaal, van alle Bestenaren. Maar krijgen wij straks, na de verdeling van de zetels, wederom het nakijken? Worden de ‘hete aardappelen’ in de politiek vakkundig omzeild, of wordt er eindelijk werk gemaakt van een écht centrum waar ontmoeting, reuring en gezelligheid de boventoon voeren?

In Oirschot hoeven ze zich hier geen zorgen over te maken; daar heeft het historische karakter van het centrum al lang aantrekkingskracht en volop levendigheid, met bijbehorende horeca. Best daarentegen heeft zijn eigen ontwikkeling doorgemaakt en staat nu op een kruispunt. Het is tijd om door te pakken en ons centrum af te maken – voor alle inwoners, zodat ook wij een plek krijgen die het kloppende hart van het dorp vormt.

Ingezonden door en namens alle betrokken partijen en Hartje Best, The Oval Best