Tachtig jaar geleden hebben honderden militairen van de 15e Schotse Divisie meegeholpen met de bevrijding van Best. Het waren meestal hele jonge jongens die hun leven gaven voor een vreemd land in een vreemd dorp. We weten nu dat tijdens deze acties tenminste 171 ’Schotten’ in Best de dood hebben gevonden. Afgelopen schooljaar hebben 25 leerlingen uit 4 VWO van het Heerbeeck college in Best een project gedaan samen met de erfgoedvereniging Dye van Best met als titel ’Geef de gesneuvelden een gezicht’. Doel van dit project in het kader van het jubileumjaar ’80 jaar vrijheid’ was om zoveel mogelijk te weten te komen over deze soldaten.
Door middel van onderzoek hebben de leerlingen antwoord proberen te vinden op wie deze jongens waren. Waar kwamen ze vandaan? Niet altijd uit Schotland overigens. Wie waren hun ouders, waren ze getrouwd, hadden ze kinderen? Maar ook waar waren ze gesneuveld in Best en waar liggen ze nu begraven. Leerlingen hebben hiervoor onder andere oorlogsdagboeken, militaire logboeken en informatie van oorlogsbegraafplaatsen geraadpleegd. Het resultaat is dat ze van 156 in Best gesneuvelde soldaten veelal nog extra informatie hebben kunnen vinden. Deze soldatenbiografieën worden de komende tijd op de website van erfgoedvereniging Dye van Best gepubliceerd. Zie daarvoor https://www.dyevanbest.nl/best/gesneuvelde-bevrijders.
Op donderdag 24 oktober aanstaande, de dag dat Best in 1944 werd bevrijd, worden de 171 gesneuvelde bevrijders voortaan geëerd in de Koetshuistuin in Best met vijf plaquettes met hun namen die naast het huidige Schots monument worden geplaatst.