Dertig jaar geleden schreef Jan Smeets het stuk 16 dagen Aarle. Onderwerp was de opvang van vluchtelingen uit Best in buurtschap Aarle tijdens het einde van de Tweede Wereldoorlog. De Duitsers joegen iedereen weg uit het dorp en maakten van het dorp een slagveld. Boerderijen in de buurtschappen waren gewilde opvangplekken. In het kader van de herdenking van de bevrijding van Best, 80 jaar geleden, werd 16 dagen Aarle opnieuw opgevoerd door Ons Eygen Landt.

Door Theo Louwers

In een tijd waar een groot deel van de wereld overhoopligt en mensen zich afvragen ‘Waar moet het naar toe?’ is 16 dagen Aarle een stuk dat tot nadenken stemt. Door het geweldige spel, projectkoor SOL, kinderkoor de Gouden Appeltjes, het muziekcombo en de bijzondere entourage boeide het stuk van de eerste tot de laatste minuut. Ruim 400 bezoekers woonden de première vrijdagavond bij en beloonden het spel met een klaterend applaus. Het zachte najaarsweer verhoogde het kijkgenot.

Regisseuse Lieke Faber herschreef het stuk van Jan Smeets. Het werd moderner, sneller en de emoties werden wat feller gebracht. In de laatste dagen van de Tweede Wereldoorlog vinden bewoners van Best een schuilplaats in en bij de boerderij van boer Jansen (een prima rol van Theo Scheepens). Het wordt een heel gezelschap, van kinderen tot ouderen, die een plekje willen om zich veilig te stellen. Best is tot spookdorp geworden. Veel ligt plat, bomen zijn ontworteld en er liggen veel Duitse en Engelse slachtoffers op straat.

De oorlogssituatie zorgt voor heen en weer slingerende emoties. De boer en zijn familie, die zoveel mogelijk ontheemden tegemoet willen komen en vluchtelingen die bang zijn voor hun eigen hachje als Duitse patrouilles de gang van zaken komen inspecteren. Terwijl regelmatig het geluid van overtrekkende vliegtuigen hoorbaar is en bommen worden afgeworpen, blijven de meeste gasten recht overeind. Een beangstigende sfeer. De hoop op een goede afloop van de oorlog overheerst echter. Alle elementen die thuishoren in een dergelijke gemeenschap worden getoond. Spelende kinderen, liefdes die opbloeien, is er voldoende voedsel voor iedereen, schuilen in kelders, maar ook vrolijke kwinkslagen, die zorgen voor opluchting. Het droeg allemaal bij tot een blik in het verleden, maar met een angstige kijk op de toekomst. 16 dagen Aarle zette in een tijd dat de bevrijding van Best wordt herdacht, onder andere met de onthulling van de plaquettes bij het Schots Gedenkteken in de Koetshuistuin, de toeschouwers, volwassenen en jeugd, aan tot nadenken.

Verbinding

Regelmatig werd het toneelspel ‘stilgelegd’ en betraden twee jonge vrouwen het podium. Een bewoonster van de boerderij en een fotografe uit het nu gaven hun beschouwingen over de oorlog en wat ze daar van hun ouders hadden meegekregen. Het zorgde voor een verbinding van de geschiedenis naar de moderne tijd.

Landingsplek

16 dagen Aarle werd opgevoerd in het Joe Mann Natuurtheater, vlakbij de plek waar in de Tweede Wereldoorlog de geallieerden landen om Best te bevrijden. Regelmatig werd naar boven gekeken of de vliegtuigen uit de Tweede Wereldoorlog echt overvlogen, zo goed was het geluid dat het toneelspel ondersteunde. Af en toe vlogen echte vliegtuigen over, die opstegen of daalden vanaf Eindhoven Airport. Bij het toneelspel werd zelfs een echte jeep gebruikt door zich opdringende Duitse militairen.

Ons Eygen Landt toonde ook aan dat met goede geluidsapparatuur iedere acteur zich perfect verstaanbaar kon maken. De goede belichting droeg bij aan een mooi totaalbeeld.

16 dagen Aarle wordt nog gespeeld op 27 t/m 29 september in het Joe Mann Natuurtheater. Meer informatie en kaartjes is te vinden op www.onseygenlandt.nl.