Het actiecomité van de ‘Actie Werkgroep Bouw Pastorie en Avondmaalparochie’, de AWBP+A, is trots op hun organisatie en de mensen die maandelijks de straat op gaan om oud papier te sjouwen. Deze ‘enige langdurige oecumenische groep in Best’ bestaat nu 60 jaar en dát is een prachtige mijlpaal om bij stil te staan.

Door Willemien Jansen

Een vereniging die oud papier ophaalt, is op zichzelf geen bijzonderheid. Maar een groep vrijwilligers die daar 60 jaar lang mee doorgaat en maandelijks op professionele wijze het oud papier in de meeste wijken van Best ophaalt, dat is héél speciaal!

Naar aanleiding van de 400ste Oud Papier-actie heeft Peter Blees in 2003 het boekje ‘Liefdewerk Oud Papier’ geschreven. Hierin lezen we over de ontstaansgeschiedenis van de AWBP+A in de zomer van 1964, vertelt hij uitgebreid over de ontwikkeling van papier ophalen met een handkar, bij mensen achterom lopen om zelf het papier uit de schuur te halen, tot de komst van de jute zak en, zoals heden, de kraakwagen van de firma Box. Ook lezen we hoe Best al gauw te groot bleek voor een handvol protestanten die geld nodig hadden voor de bouw van de pastorie en de katholieken te hulp schoten, gemotiveerd vanwege hun wens de Avondmaalkerk (tegenwoordig ’t Tejaterke) te bouwen. Het boekje is beschikbaar voor iedereen die zich als loper aanmeldt.

Lopen en besturen

Het bestuur bestaat uit vier mensen. Zij vertegenwoordigen respectievelijk de protestantse gemeente Best Oirschot en de Beerzen (PGBOB) (ooit de initiatiefnemers van deze actie), de parochie Sint Odulphus van Brabant en Antonius in Beweging. Kerkgenootschappen dus.

Zoals algemeen bekend zijn de ophaalavonden; iedere derde vrijdag van de maand en de donderdag daarvoor. Kort gezegd haalt de AWBP+A op ’binnen de ring’. Op de donderdag Salderes en Oud Best en vrijdag de zuidelijk gelegen wijken.

Er wordt een hele administratie bijgehouden van hoeveel keer iemand meedoet en wie voor welke actie heeft meegelopen, of voor de catering heeft gezorgd. Die lijsten zijn belangrijk voor de verdeling van de opbrengst naar de aangesloten kerkgenootschappen naar rato van het aantal deelnemers per genootschap.

Mensen die het werk doen, de sjouwers, worden beloond. Al na tien keer meelopen, krijgt men tijdens een gezellig samenzijn met koffie of een drankje na afloop van de actie een lepeltje en de cadeautjes lopen op naarmate je langer mee doet. Op deze manier wordt iedereen regelmatig in het zonnetje gezet. Lopen door weer en wind is niet altijd even leuk, maar alles om de actie heen, moet dat wel zijn! Om er één te noemen; tijdens de avond waarin het 60-jarig jubileum werd gevierd werd Carel Jan Soethout benoemd tot lid van verdienste. Begonnen op 21 februari 1997 heeft hij meer dan 500 acties zijn beste beentje voorgezet. Hij doet de laatste jaren 24 acties per jaar mee (dus de donderdag en de vrijdag) en dat is een hele prestatie. Hij is het tweede Lid van Verdienste, eerder werd Frie Leermakers al benoemd tot Lid van Verdienste. Oud bestuurslid Brand van Wijk is Erelid van de AWBP+A

Vrijwilligers

Samen zorgen alle bestuursleden voor het bemensen van twee actie-avonden per maand. Dat is toch een hele klus. “Een groot deel van de tijd die ze besteden aan de maandelijkse oud papier actie is de vraag: ‘hoe kom ik aan genoeg vrijwilligers?’

In de week van de actie worden alle lopers, telefonisch, per mail of Whatsapp benaderd. Het bestuur is altijd weer blij wanneer ze per avond drie beladers op een van de veertien vrachtwagens kunnen plannen. Zeker met de ouder wordende groep van lopers, is dat wel nodig. Gelukkig mogen ze naast de vrijwilligers uit de genoemde kerken, nu ook een beroep doen op de Scouting Frama, die zich recent als vierde partij heeft aangesloten.

De hausse voorbij

En laten we eerlijk zijn: Natuurlijk had de AWBP+A ooit de hoop en verwachting, dat ze met hun activiteit heel Best aan zouden kunnen, maar daarvoor zijn zij een te kleine organisatie, dat gaat echt niet lukken. De hausse van de jaren ‘90, waarin Best groeide en zij meegroeiden, zowel in aantallen vrijwilligers als in kilo’s papier die per avond werden opgehaald, die piek is wel voorbij. Destijds waren er ongeveer 90 vrijwilligers en nu is dat bestand teruggelopen tot zo’n 60, voornamelijk mannen. Er zijn maar een paar vrouwen die meelopen. En dat is jammer. Ze zijn een leuke groep met elkaar. Meer vrouwen zijn van harte welkom om mee te doen! Je inzetten voor de oud papier actie geeft de deelnemers altijd veel voldoening omdat je het doet voor het goede doel!

Samenhorigheid

Al in 2003 schreef Peter Blees in zijn boekje het citaat: ’de saamhorigheid is ons geheim’. Het bestuur van de AWBP+A staat nog steeds achter deze uitspraak. Ze doen hun best die saamhorigheid te versterken door mensen in vaste groepjes hun eigen wijk te laten lopen, na afloop van de actie een gezellig samenzijn te verzorgen en een jaarlijkse feestavond te organiseren.

Waarborgen van continuïteit is grootste zorg

“Willen wij continuïteit waarborgen, dan hebben wij écht mensen nodig!” Dat is de dringende oproep van het bestuur. Ook het papier aanbod neemt af. Door de digitalisering leest me minder papieren kranten, en plakken zij steeds vaker nee/nee stickers op hun brievenbus. Het aanbod van karton neemt daarentegen wel toe. Bij het ene adres lijkt het alsof elke papiersnipper apart is gehouden, terwijl anderen alleen een klein schoenendoosje met papier aan de straat zetten of helemaal niets. Toch is het belangrijk te beseffen dat papier een belangrijke en schaarse grondstof is. Op onze grondstoffen moeten we zuinig zijn. Oud papier apart houden en op de ophaaldagen aan de straat zetten is een kleine bijdrage aan een ‘betere’ wereld.