Toen de woningbouw in het Wilhelminadorp goed op gang kwam, is besloten om een aantal straten te vernoemen naar verzetshelden uit de Tweede Wereldoorlog. Niet zo heel vreemd, want destijds, vlak na de oorlog, leefde die herinnering aan de vreselijke dagen van de bezetting nog zeer sterk. Vanwege het 75-jarige bestaan van het Wilhelminadorp publiceert Groeiend Best daarom een serie verhalen die de verzetshelden toelicht naar wie die straten zijn vernoemd. Ze zijn geschreven door Adrie Brands en eerder al gepubliceerd in het blad van de erfgoedvereniging ‘Dye van Best’. Vandaag deel 17: Leo Moonen en de Drs. J.L. Moonenstraat.

Leo Moonen werd geboren in 1895 als zoon van een bakker in Heerlen, in een katholiek gezin uiteraard. In 1923 werd hij tot priester gewijd. Hij zal een goed organisator geweest zijn, want met het uitbreken van de oorlog was hij al enkele jaren secretaris van de bisschop van Roermond.

Tegenstander

De bisschop van Roermond was een fel tegenstander van het nationaalsocialisme en samenwerking met de Duitse bezetter. Hij stelde herderlijke brieven op die het optreden van de bezetter veroordeelden en geloofsgenoten opriepen geen medewerking hieraan te verlenen. Hierdoor gestimuleerd kwamen veel priesters in zijn bisdom in actie om onderduikers te helpen uit handen van de Duitsers te blijven. Zij klopten vaak voor steun en advies aan bij hun bisschop. Het contact met deze geestelijken liet de bisschop over aan zijn secretaris, Leo Moonen dus. Door deze contacten werd Moonen de adviseur en leidsman van een groot deel van het georganiseerde verzet.

Hij werkte nauw samen met Jan Hendrikx die veel deed aan de organisatievorm van het verzet in het zuiden en met onder anderen kapelaan Naus.

Liquidaties

Als adviseur en leidsman werd Moonen vaak om raad gevraagd bij bijvoorbeeld de noodzaak van liquidaties van verraders en wrede SS’ers en NSB’ers. Moonen was hier zeer terughoudend in. Hij heeft veel liquidaties voorkomen, omdat dit tot grote represailles zou leiden en veel slachtoffers zou eisen. Verder was Moonen veel bezig met de organisatie van het verzet en de hulp aan onderduikers; hij bracht verschillende groepen bij elkaar.

Ondervragingen

In juni 1944 werd een groot deel van de top van het zuidelijk verzet, tijdens een vergadering, door verraad, opgepakt door de Duitsers. Onder hen waren veel naaste medewerkers van Moonen. Uit de ondervragingen, die met veel geweld gepaard gingen en door de papieren die de Duitsers in handen kregen, kwamen zij ook Moonen op het spoor. Hij werd in augustus 1944 opgepakt en ondervraagd. Omdat het weinig zin had te ontkennen, gaf hij alle aantijgingen snel toe. Hij was ook helemaal overtuigd dat hij aan de goede kant stond en volgens zijn geweten zo moest handelen.

Na zijn ondervraging werd Moonen overgebracht naar kamp Vught. In september werd dit kamp ontruimd en de werd Moonen overgebracht naar Sachsenhausen en later naar Bergen-Belsen. Hier stierf hij op 2 april 1945 aan tyfus.

De Drs. J.L. Moonenstraat.