Op zaterdag 10 mei werd in Chaam de bevrijding herdacht, nu ruim tachtig jaar geleden, onder het motto ‘muzikale verhalen door Chaam’. Op vijf verschillende locaties traden er plaatselijke koren en muziekgezelschappen op en werden fragmenten voorgedragen uit het verhaal over de oorlog en de bevrijding van Chaam. “Het was een groot succes”, zeggen Marianne Jacobs-Bouwens en Wim in ’t Veld van de organiserende werkgroep. Het programma kende een vlot verloop, was divers en afwisselend. Het regende dan ook complimenten. De opening van de festiviteiten werd door zo’n honderdvijftig belangstellenden bijgewoond. Van daaruit ging de estafette verder door het feestelijk versierde dorp voorafgegaan door drumband ‘Pom en de Fladedozen’.

Door Berry van Oers

Estafette

De estafette startte om drie uur bij het cultureel centrum aan de Gilzeweg waar koor ‘All -4-You’ optrad met onder meer Hymn of Freedom. Heemkundekring Carel de Roy toonde filmfragmenten over Chaam tijdens de oorlog en de bevrijding. Uit het verhaal: 'In de Chaamse cafés was in het laatste oorlogsjaar geen fatsoenlijk pilsje meer te krijgen. Er werd een soort namaakbier getapt zonder schuim. Kastelein Lowie Laurijssen van café De Veehandel achter de toren verkocht nog flessen drank om daarmee straks de bevrijding te kunnen inzetten.'

Ode

Bij Bellevue, waar harmonie St. Cecilia optrad, ging het over de harmonie in oorlogstijd. Uit het verhaal: 'Vanwege de oorlogsdreiging waren er in 1939 soldaten gelegerd in Chaam. Meester Diepstraten schreef op de melodie van ‘Hup Chaam, schoonste van de dorpen’, het ongekroonde Chaamse Volkslied uit 1937, een vervolgcouplet als ode aan de militairen.' De harmonie sprong zaterdagmiddag op het verhaal in door het lied ter plekke ten gehore te brengen. Daarna brachten de Cecilianen een ode aan de Canadese bevrijders met het Canadese Volkslied en aan de Engelse bevrijders met Auld Lang Syne. Uit het verhaal: 'Het Harmoniegebeuren lag volledig stil. De bezetters vorderden niet alleen radiotoestellen maar hadden ook belangstelling voor het koper van de muziekinstrumenten van de Harmonie.'

Burgemeester

In Bellevue sprak Lieke Schuitmaker, burgemeester van Alphen-Chaam, de bezoekers toe. Ze memoreerde dat velen offers brachten tijdens de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding. “Daarom hebben wij nu vrede, We nemen nu de tijd om bij hen stil te staan”, zei ze. Schuitmaker vertelde dat ze het zo bijzonder had gevonden om mee te lopen met de loopgroepen die vanuit Wageningen in de nacht van 4 op 5 mei het vredesvuur ophaalden en naar Chaam, Alphen en Galder brachten. Overal hingen toen de vlaggen uit. Dat was ook afgelopen zaterdag het geval. Schuitmaker: “Vandaag staan we weer stil bij vrijheid. Het is een voorrecht om dat te mogen doorgeven.” De burgemeester was trots op alle verenigingen die meededen om er afgelopen zaterdag zo'n feest van te maken. Ze nodigde iedereen uit om mee te gaan naar de volgende locaties waar het programma verder ging.

Kerktoren

In de Antoniuskerk trad het Parochieel Zangkoor op met onder meer Great is my Faithfulness. Het Cambokoor zong onder andere het toepasselijke lied Let there be peace on earth. Ook was er daar een expositie van foto’s, teksten en kunstwerkjes. Uit het verhaal: 'De pastoor wilde de toren van zijn kerk redden. De Duitsers hadden daar zes vliegtuigbommen in gehangen. De Duitse commandant beloofde dat hij de Chaamse kerktorens niet zou opblazen bij de aftocht. Pastoor Aarts geloofde de commandant en stelde hem een zak met appels in het vooruitzicht. Het mocht niet baten.'

Kampioenschap

In Het Chaamsche Wapen, het café aan de meet, ging het over de Acht van Chaam in de oorlogsjaren, afgewisseld door klanken van Sambaband Chaamanachos. Ook popkoor Cheers trad op met onder meer ‘Als wij niets doen’ uit de musical Soldaat van Oranje. Uit het verhaal: 'Er kwam veel volk op het Nederlands kampioenschap wielrennen in Chaam in 1942 af. Velen verwachtten dan ook dat er in 1943 wel weer een Acht van Chaam zou worden georganiseerd. De organisatie liet echter weten dat ze in deze oorlogstijd niet voldoende geld bij elkaar kreeg om te organiseren. Daarnaast verwachtte men weinig deelnemers omdat de Duitse bezetters de fietsen vorderden.'

Fakkeloptocht

Om zeven uur ‘s avonds eindigde het verhaal in de Ledevaertkerk met terugblikken naar de bevrijding, opgeluisterd door Zangvereniging Euterpe met onder meer Alles wat Ademt en het Cambokoor met Bella Ciao, het Italiaanse strijdlied uit de Tweede Wereldoorlog. Uit het verhaal: 'De bevrijding werd in Chaam uitbundig gevierd. De buurtschappen organiseerden een feestelijke optocht. Op één van de wagens speelde een Chaamse dame voor koningin Wilhelmina. Harry Koijen en zijn vriend Cel hadden een wagen gemaakt van mastentakken en verkleedden zich als onderduikers in het bos. Ook reed er een wagen mee met tralies waarop NSB-leider Anton Mussert werd uitgebeeld.'

Tachtig jaar geleden was er een fakkeloptocht. Die was er afgelopen zaterdag ook weer vanaf het Marktplein dwars door het dorp. De optocht eindigde op het Raadhuisplein met het ontsteken van het vredesvuur en samenzang van ‘We’ll meet again’ van Dame Vera Lynn.