Meer dan een jaar schoof de gemeente Alphen-Chaam het besluit tot het opvangen van oorlogsvluchtelingen uit Oekraïne voor zich uit. Maar de druk vanuit overheid en provincie werd groter en groter. Zó groot dat na afspraken met omliggende gemeenten op 27 maart het voorstel van het college over de keuze van de lokaties werd aangenomen door de gemeenteraad. Voor de omwonenden kwam het besluit echter als een donderslag bij heldere hemel…

Door Luc van Hoek

Compleet verrast

Nee, het was géén 1 april-grap: toen maandagmiddag 31 maart brieven werden bezorgd aan omwonenden van de toegewezen lokaties in Chaam en Alphen was daarover even twijfel. De verrassing was wel compleet. Maar vier dagen eerder, op donderdag 27 maart, besloot de gemeenteraad van Alphen-Chaam (in een besloten vergadering) om in te stemmen met de toewijzing van de parkeerplaats bij Tennisclub Alphen en de locatie achter de sportvelden van Chaam als opvanglokaties. De gemeente: “In totaal gaat ’t om maximaal 125 mensen, gelijk te verdelen over deze twee lokaties. Voor deze 63 Oekraïnse vluchtelingen zal in de komende maanden per locatie een woonvoorziening geplaatst worden, te bekostigen door het rijk. Onze zoektocht naar bestaande gebouwen is op niets uitgelopen. In het najaar hebben we voor een vijftal plaatsen in onze gemeente locatie-onderzoek laten verrichten. Daaruit bleven maar twee lokaties over. Om onnodige onrust bij omwonenden van al deze lokaties te voorkomen hebben we besloten om hen hierin niet mee te nemen.”

Inloopavonden

Zowel in Chaam als in Alphen ontlokte de brief een storm van reacties. Op straat, in buurt-apps en op social media bleek met name de communicatie rondom de toewijzing van de lokaties een hot item. Om de vloed van vragen te stroomlijnen besloot de gemeente om inloopavonden te organiseren voor de omwonenden, op dinsdag 2 april in Chaam en op woensdag 3 april in CC den Heuvel in Alphen. In Chaam maakten meer dan 100 bezoekers hiervan gebruik, in Alphen waren zo’n 60 à 70 omwonenden op de uitnodiging ingegaan. De gemeente koos voor deze inloopavonden niet voor een gezamenlijke presentatie met het risico op zware, vaak chaotische discussies. Verspreid over de zaal konden omwonenden in gesprek met burgemeester, wethouders en enkele raadsleden. Daarnaast waren er schetsen beschikbaar van mogelijke terreininrichting op de lokaties in Alphen en Chaam. Burgemeester Lieke Schuitmaker: “we zijn blij dat jullie als omwonenden in groten getale zijn gekomen en hebben begrip voor jullie emotie en vragen.”

Vragen, vragen

Bij de omwonenden van het buurtschap Chamoza (Chaamseweg, Molenstraat, Zandstraat) in Alphen was de buurt-app op maandagmiddag 31 maart meteen ontploft. Walter en José Wolffenbuttel, overburen van de parkeerplaats aan de Zandstraat: “Er leven zoveel vragen: wanneer komen ze, hoe is de samenstelling (zijn het gezinnen of alleenstaanden), hoe ziet de voorziening er uit, hoe lang blijven ze, is er opvang en begeleiding, hoe is ’t met de veiligheid? We zijn als buurtschap deze vragen aan het bundelen: krijgen we hierop dan schriftelijk antwoord?” Wethouder Judith van Loon: “de gemeenteraad heeft een besluit aangenomen voor de opvang van 125 Oekraïners voor de duur van 5 jaar. Over eventuele verlenging beslist ook de raad.” Burgemeester Schuitmaker: “we hebben nu al op de website van de gemeente een ‘vraag en antwoord’ staan, waarop al veel vragen worden beantwoord. Maar we gaan jullie vragen zeker oppakken. Dat zal niet morgen zijn, maar ze krijgen zeker aandacht.”

Buurtoverleg

De gemeente wil zowel in Chaam als Alphen een buurtoverleg starten. Omwonenden kunnen zich daarvoor aanmelden. In dit maandelijks overleg worden zij geïnformeerd over de voortgang van de plaatsing, inrichting van de lokatie en kunnen vragen gesteld worden. In Alphen is de parkeerplaats aan de Zandstraat bijvoorbeeld een belangrijke parkeervoorziening bij grotere evenementen in het dorp. Een omwonende: “Een jaar geleden presenteerde de gemeente het plan om een centrale parkeerplaats bij vv Viola te maken. De parkeerplaats bij de tennisbanen zou dan een bouwplek worden voor een aantal nieuwbouwwoningen. Die woningbouw kan de komende vijf jaar in de ijskast. De grote parkeerplaats bij vv Viola mag nu wel voorrang krijgen!”