De Dodenherdenking in Alphen werd vrijdag 17 mei voor de 85e keer gehouden. Op voorspraak van pastoor Binck werden al in mei 1940 de vijf Alphense soldaten geëerd, die bij de Duitse inval sneuvelden. Vanaf 1944 kwam daar de herdenking bij van de achttien jonge Poolse soldaten van de Eerste Poolse Pantserdivisie, die het leven lieten bij de bevrijding van Alphen in oktober ’44. Tot op de dag van vandaag houdt de Stichting Dodenherdenking Alphen deze traditie in ere.

Door Luc van Hoek

Eredienst

De dienst in de Willibrorduskerk werd opgeluisterd door het Alphens Mannenkoor, dameskoor Avanti en Muziekvereniging Vlijt en Volharding. Het Willibrordusgilde, Scoutinggroep Stanislas Kostka en de NATRES-militaire erewacht gaven daarbij extra cachet aan de dienst. Op de basisschool was ook weer aandacht besteed aan de oorlogsjaren. Suus Huijbregts droeg daarbij een zelfgeschreven gedicht voor. Eenmaal buiten bij het oorlogsmonument aan het Binckplein kondigde Joop de Vuijst de kransleggers aan, waaronder burgemeester Schuitmaker en wethouder van Loon. In sobere en stille mars ging het gevolg naar de oude begraafplaats aan de Molenstraat, naar het keurig verzorgde Poolse ereveld. Burgemeester Lieke Schuitmaker bracht in haar uitgebreide toespraak het verhaal van Jan. Hij was zes jaar oud toen de oorlog begon. Veel details van die oorlogsjaren kwamen voorbij: van het bouwen van een schuilkelder, tot het naderen van de Poolse bevrijders. Hij vertelde de burgemeester zijn ervaringen uit de oorlogsjaren tijdens het ophalen van het vredesvuur vanuit Wageningen. Burgemeester Lieke Schuitmaker: “Jonge Poolse jongens, die amper wisten waar Nederland lag, gaven hier hun leven voor onze vrijheid.” Met het noemen van de Poolse en Nederlandse namen van soldaten en verzetsstrijder kregen de gevallenen de eer die hen toekomt. Met krans- en bloemleggingen werd dit passend bevestigd. Naast vertegenwoordigers uit België was ook de consul-generaal van de Poolse ambassade, Katarzyna Smoter met haar echtgenoot naar de herdenking gekomen. Ze was na afloop erg onder de indruk van de uitgebreide herdenking.

Gezicht

Heemkundekring Carel de Roy heeft sinds vorig jaar de gevallenen ook een gezicht gegeven: alle graven zijn voortaan tijdens de herdenking voorzien van portretfoto’s. Harmonie Vlijt en Volharding speelde daarna zowel het Wilhelmus als het Poolse volkslied. Met het blazen van het indrukwekkende Last Post door Joanie van Spaandonk werd de samenkomst bij het Ereveld beëindigd. Eenmaal terug op het Binckplein sloot het Sint Willibrordusgilde de buitenceremonie af met een vaandelgroet aan de burgerlijke en militaire overheid. De herdenking werd afgesloten met een bijeenkomst voor genodigden in Cultureel Centrum den Heuvel.